کد مطلب:7718 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » احكام

آيا اشراف مستقيم حقيقي بر موضوعات امكان پذير است؟

با نظر به اينكه واحدهائي كه در جهان عيني و قلمرو دروني بجهت استمرار حركت و تحول حالت ميعان دارند، لذا اين واحدها قراردادي محض يا واحدهاي انتخابي از طرف درك كننده مي باشند. آب يك واحد است كه در جهان عيني براي شناخت مطرح ميگردد، آيا واقعا آب يك واحد حقيقي ايستا است كه با اشراف بر آن ميتوان همه هويت آب را در همه حالات و شرايط درك كرد؟ پاسخ ما به اين سؤال قطعا منفي است و نيازي به اثبات ندارد، زيرا آب يك واحد است كه در درجه اي از حرارت معين در فضائي مشخص، تركيب يافـته از اكسـيژن و هيـدروژن با نسـبت مخصوص، با داشتن اجزاء اتمي دو عنصر، قابل جوشيدن در درجه اي معين از حرارت و غير ذلك ميباشد. اگر اين واحد را كه آب ناميده مي شود، در مجموعه اي از اجزاء و روابط در طبيعت با حالات گوناگون مورد محاسبه قرار بدهيم، خواهيم ديد آنچه را كه ما بعنوان يك واحد ايستا بنام آب تلقي كرده ايم، بوسيله ارتباط تفاعلي با ديگر اجزاي طبيعي هزاران هويت با چهره نشان ميدهد در نتيجه وحدت مزبور يك برنهاده شده قراردادي مي باشد كه از ديگر پديده هاي پيوسته بآن در حالت شناخت و از ديگر پديده هائي كه اگر با آن واحد ارتباط برقرار كنند، هويت يا چهره هاي ديگر را بروز خواهند داد، گسيخته منظور شده است شايد منظور شيخ محمود شبستري از بيت زير همان ارتباط باشد كه ما مطرح كرده ايم.
اگر يك ذره را برگيري از جـاي
خلل يابد همه عالم سراپـاي

و اينكه از پل لاتژون فيزيكدان معروف نقل مي شود كه گفته است: اگر من اين چمدانم را از روي ميز حركت بدهم در همه كهكشان ها تأثير ميگذارد ناظر بهمين معني است كه گفتيم. بنابراين شناخت هاي ما معمولا درباره موضوعات، در حال تجزيه اي كه ميخواهيم با اشراف مستقيم بدست بياوريم چيز ديگري جز واقعيت هايي را كه با وحدت قراردادي براي ما مطرح ميشوند، در اختيار ما نخواهد گذاشت.

---

ترجمه و تفسير نهج‎البلاغه ج 6
آية الله محمدتقي جعفري